رتبه بندی معلمان: همه چیز در مورد رتبه بندی معلمان – امتیازات و فرم‌های لازم

در سال‌های اخیر، طرح “رتبه بندی معلمان” به یکی از موضوعات بحث‌برانگیز در میان فرهنگیان تبدیل شده است. این طرح با هدف ارتقای کیفیت آموزش و ایجاد انگیزه در میان معلمان مطرح شد. در این مقاله، به بررسی جزئیات رتبه‌بندی معلمان، مراحل اجرا، تأثیر آن بر حقوق معلمان و چالش‌های پیش‌رو پرداخته می‌شود.

رتبه بندی معلمان چیست؟

رتبه بندی معلمان یک سیستم ارزیابی و ارتقاء است که به منظور سنجش عملکرد، توانایی‌ها و مهارت‌های حرفه‌ای معلمان طراحی شده است. هدف اصلی این طرح، بهبود کیفیت تدریس و ارتقاء سطح آموزش در مدارس است. در این سیستم، معلمان بر اساس معیارهایی مانند سابقه کاری، مدرک تحصیلی، توانایی‌های آموزشی، مهارت‌های فردی و مشارکت در دوره‌های آموزشی مختلف ارزیابی می‌شوند.

رتبه‌بندی معلمان به آنها امکان می‌دهد که بر اساس عملکرد و توانمندی‌های خود به درجات بالاتری دست یابند و از مزایای مالی و شغلی بیشتری بهره‌مند شوند. همچنین، این طرح به عنوان یک ابزار تشویقی عمل می‌کند تا معلمان برای بهبود مستمر مهارت‌ها و دانش خود تلاش کنند. از دیگر اهداف مهم رتبه‌بندی، ایجاد عدالت در حقوق و مزایای معلمان و انگیزش بیشتر در محیط کار است.

ورود به سامانه رتبه بندی معلمان

برای ورود به سامانه رتبه بندی معلمان باید از سامانه مای مدیو اقدام نمایید.

تاریخچه رتبه بندی معلمان

رتبه بندی معلمان برای اولین بار در سال ۱۳۹۸ به عنوان طرحی برای ارتقای سطح علمی و کیفی معلمان مطرح شد. این طرح در ابتدا با چالش‌های زیادی مواجه شد و نیاز به اصلاحات اساسی داشت. در نهایت، آیین‌نامه جدید در سال ۱۴۰۳ به تصویب رسید.

معیار رتبه بندی معلمان

طبق بخشنامه جدید که برای رتبه بندی معلمان ابلاغ شده است، معلمان بر اساس معیارهای مختلفی ارزیابی و رتبه‌بندی می‌شوند. این معیارها به منظور ارزیابی دقیق‌تر عملکرد و مهارت‌های معلمان و تشویق آنها به رشد حرفه‌ای طراحی شده‌اند. در ادامه، به برخی از این معیارها اشاره می‌کنیم:

1- شایستگی‌های عمومی (300 امتیاز)

شایستگی‌های عمومی در سیستم رتبه‌بندی معلمان به تفکیک شامل موارد زیر است که حداکثر امتیاز دریافتی در این بخش 300 امتیاز می‌باشد. توضیحات مربوط به معیارها به شرح زیر است:

خود اظهاری (300 امتیاز):

1- ارتباط و تعامل مؤثر (60 امتیاز):

2- مهارت تفکر و حل مسئله (60 امتیاز):

• تعداد سوالات: 10 سؤال
• توضیحات: امتیاز این بخش تحت تأثیر دو عامل است:
  1. خود اظهاری و امتیاز مستقیم مدیر: نیاز به تأیید مرجع تخصصی بالاتر (مدیر مستقیم) دارد.
  2. هماهنگی خود اظهاری مدیر با مستندات شایستگی تخصصی: شامل پژوهش‌های مرتبط با بهبود عملکرد معلم، تألیف و تدوین کتاب‌ها و مقالات مرتبط. ارزیاب بر اساس مستندات بارگذاری شده امتیاز می‌دهد.
• مرجع / مراجع تایید کننده: مدیر – ارزیاب

3- خلاقیت و تحول‌خواهی (60 امتیاز):

• تعداد سوالات: 10 سؤال
• توضیحات: امتیاز این بخش تحت تأثیر دو عامل است:
  1. خود اظهاری و امتیاز مستقیم مدیر: نیاز به تأیید مرجع تخصصی بالاتر (مدیر مستقیم) دارد.
  2. هماهنگی خود اظهاری مدیر با مستندات شایستگی تخصصی: شامل پیشنهادات، تولید و ساخت. ارزیاب بر اساس مستندات بارگذاری شده امتیاز می‌دهد.
• مرجع / مراجع تایید کننده: مدیر – ارزیاب

4- باور به ارزش‌های اسلامی، ملی و انقلابی، روحیه جهادی (70 امتیاز):

• تعداد سوالات: 10 سؤال
• توضیحات: امتیاز این بخش تحت تأثیر سه عامل است:
  1. خود اظهاری و امتیاز مستقیم مدیر: نیاز به تأیید مرجع تخصصی بالاتر (مدیر مستقیم) دارد.
  2. هماهنگی خود اظهاری مدیر با مستندات شایستگی حرفه‌ای: شامل مشارکت در شوراها و امور مدرسه و مراکز آموزشی، تربیتی و اداری. ارزیاب بر اساس مستندات بارگذاری شده امتیاز می‌دهد.
  3. 50 امتیاز مربوط به گزینش و حراست.
• مرجع / مراجع تایید کننده: مدیر – ارزیاب

5- قانون‌گرایی و قانون‌مداری (25 امتیاز)

• مرجع / مراجع تایید کننده: حراست

6- رعایت اخلاق اسلامی (25 امتیاز):

• مرجع / مراجع تایید کننده: گزینش

این معیارها و امتیازات به‌طور مجموعی به 300 امتیاز در بخش شایستگی‌های عمومی می‌رسند و برای ارزیابی دقیق‌تر و جامع‌تر عملکرد معلمان استفاده می‌شوند.

در این بخش بهتر است مدارک و فرم‌هایی مرتبط با مشاركت در شوراها و امور مدرسه و مراكز آموزشی، تربيتی و اداری تهیه شود.

2- شایستگی‌های تخصصی (260 امتیاز)

شایستگی‌های تخصصی یکی از بخش‌های اصلی در ارزیابی و رتبه‌بندی معلمان است که به بررسی مهارت‌ها و دانش حرفه‌ای آنان در زمینه‌های تخصصی تدریس می‌پردازد. جمع امتیاز این بخش 260 امتیاز است و بر اساس معیارهای تخصصی مانند توانایی تدریس حرفه‌ای، به‌کارگیری روش‌های نوین آموزشی، و استفاده از منابع و فناوری‌های آموزشی، امتیازدهی می‌شود.

1- تسلط بر فرایند و برآیند دانش تخصصی (120 امتیاز):

خود اظهاری (120 امتیاز):

1- تسلط بر دانش تخصصی موضوعی (40 امتیاز):

• تعداد سوالات: 4 سؤال
• توضیحات: امتیاز این بخش تحت تأثیر اظهارنظر و امتیازگذاری مستقیم مدیر است و ارزیاب نیز باید این امتیاز را تأیید کند. مستندات در این بخش تأثیر زیادی ندارند.
• مرجع/مراجع تایید کننده: مدیر – ارزیاب

2- تسلط بر دانش یاددهی-یادگیری (30 امتیاز):

• تعداد سوالات: 7 سؤال
• توضیحات: امتیاز ارزیاب تحت تأثیر دو عامل زیر است:
  1. خود اظهاری و امتیاز مستقیم مدیر: نیاز به تأیید مرجع تخصصی بالاتر (مدیر مستقیم) دارد.
  2. هماهنگی خود اظهاری مدیر با مستندات شایستگی حرفه‌ای: شامل کسب مقام در مسابقات و رویدادها، دریافت تقدیرنامه، یا شرکت در جشنواره تدریس.
• مرجع/مراجع تایید کننده: مدیر – ارزیاب

3- تسلط بر دانش تربیتی (30 امتیاز):

• تعداد سوالات: 5 سؤال
• توضیحات: امتیاز ارزیاب بر اساس خود اظهاری مدیر و مستندات مرتبط با عملکرد تربیتی، نظیر دریافت تقدیرنامه‌ها و شرکت در جشنواره‌های تربیتی و علمی، تعیین می‌شود.
• مرجع/مراجع تایید کننده: مدیر – ارزیاب

4- تسلط بر اسناد بالادستی (20 امتیاز):

• تعداد سوالات: 6 سؤال
• توضیحات: امتیاز این بخش تحت تأثیر اظهارنظر و امتیازگذاری مستقیم مدیر است و ارزیاب نیز باید آن را تأیید کند. مستندات در این بخش تأثیری ندارد.
• مرجع/مراجع تایید کننده: مدیر – ارزیاب

2- آخرین مدرک تحصیلی (80 امتیاز):

• اعمال مدرک تحصیلی در حکم پرسنلی: آخرین مدرک تحصیلی که تا تاریخ 31 شهریور 1400 به صورت سیستمی در حکم پرسنلی ثبت شده، نیازی به بارگذاری مجدد ندارد.
• بارگذاری مدرک تحصیلی بالاتر: در صورتی که همکاران دارای مدرک تحصیلی بالاتر از مدرک اعمال شده در حکم پرسنلی قبل از تاریخ 1400/06/31 باشند، تصویر و اطلاعات مربوط به مدرک جدید باید بارگذاری گردد.
• امتیازات اضافی برای مدارک مرتبط:
  • در صورتی که مدرک از دانشسرا، مراکز تربیت معلم، دانشگاه فرهنگیان یا شهید رجایی اخذ شده باشد، باید گزینه مربوطه انتخاب و تأیید گردد تا 20 امتیاز اضافی به مدرک همکار اضافه شود.
  • در صورتی که همکار دارای مدرک دکتری باشد، امتیاز مربوط به مدارک اخذ شده از دانشسرا و مراکز تربیت معلم اعمال نخواهد شد.
• امتیازات مربوط به مدارک تحصیلی:
  • دیپلم: 10 امتیاز
  • کاردانی: 30 امتیاز
  • کارشناسی: 40 امتیاز
  • کارشناسی ارشد: 60 امتیاز
  • دکتری: 80 امتیاز
• اعمال امتیاز برای مدارک از دانشسرا و مراکز تربیت معلم:
  • همکارانی که در بدو استخدام مدرک تحصیلی خود را از دانشسرا، مراکز تربیت معلم، دانشگاه فرهنگیان و شهید رجایی اخذ کرده‌اند اما 20 امتیاز مربوطه را دریافت نکرده‌اند، می‌توانند با انتخاب گزینه مربوطه نسبت به درج بازبینی اقدام کنند.
• مرجع تاییدکننده: کارگزینی اداره یا امور اداری

3- دستاوردها، خلاقیت و نوآوری‌های علمی (30 امتیاز):

پیشنهاد، تولید و ساخت (30 امتیاز):

در این بخش، حداکثر سه مورد از بهترین دستاوردها از بین موارد زیر انتخاب شده و در قسمت شرح توضیح مختصری نوشته و فایل دستاورد بارگذاری می‌گردد. برای کسب امتیاز کامل، سطح کیفی دستاورد از اهمیت بالایی برخوردار است و ارزیاب کیفیت دستاوردها را بررسی خواهد کرد.

1- طراحی و تولید نرم‌افزارهای آموزشی، تربیتی و اداری (10 امتیاز)

2- ساخت ابزارها و تجهیزات آموزشی، تربیتی و اداری (10 امتیاز)

3- تولید محتوا در فضای مجازی، طراحی، تولید و تدوین بسته‌های یادگیری و درسنامه (5 امتیاز)

تصویر صفحه اول درسنامه یا کلیپ آموزشی با ذکر کد نام و نام خانوادگی و کد پرسنلی همکار بارگذاری شود و یا تصویر گواهی (با مهر و امضاء) در رابطه با تولید محتوا، درسنامه یا بسته‌های یادگیری و کمک آموزشی برای دانش‌آموزان بارگذاری گردد.

4- آشنایی با ابزارها، تجهیزات و تکنیک‌های نوین (5 امتیاز):

تصویر گواهی دوره ضمن خدمت یا کارگاه‌ها در رابطه با آشنایی با ابزار یا تکنیک‌های جدید، روش‌های تولید محتوا در شاد و آشنایی با فنون و روش‌های نوین تدریس بارگذاری گردد.

5- ساخت وسایل کمک آموزشی، تربیتی و کمک توانبخشی (10 امتیاز)

نکات:
برای کسب امتیاز کامل، سطح کیفی دستاوردها اهمیت زیادی دارد و ارزیابان امتیازات مربوط به شایستگی خلاقیت و تحول‌خواهی را بر اساس مستندات بارگذاری‌شده تعیین می‌کنند.

مرجع تأیید کننده: برای همگی مدیر – ارزیاب

4- توانایی تفكر علمی و انجام پژوهش (30 امتیاز):

پژوهش‌های مرتبط با بهبود عملکرد معلم، تالیف و تدوین کتب و مقالات مرتبط (30 امتیاز):

بخش اول: اقدام‌پژوهی، درس‌پژوهی و روایت‌پژوه

حداکثر پنج مورد از باکیفیت‌ترین پژوهش‌ها از بین اقدام‌پژوهی، درس‌پژوهی و روایت‌پژوهی که دارای تأییدیه از مدرسه، منطقه، استان یا کشور هستند، انتخاب و شماره نامه تأییدیه ثبت گردد.

• برای اقدام‌پژوهی و درس‌پژوهی، کسب رتبه در سطح کشور، استان، یا منطقه ذکر شود. در سطح مدرسه، رتبه لازم نیست و گواهی مدیر با عنوان، شماره و تاریخ درج گردد.
• پژوهش‌های غیر از اقدام‌پژوهی و درس‌پژوهی در روایت‌پژوهی، در سطح مدرسه، به جای شماره نامه، کد 5000 ثبت شود.
• برای ثبت پایان‌نامه کارشناسی ارشد و دکتری مرتبط با آموزش و پرورش، در روایت‌پژوهی، کد 6000 ثبت گردد.
• به‌عنوان شماره نامه تأییدیه، امکان ثبت شماره تقدیرنامه مربوطه نیز وجود دارد.
• هر کدام از پژوهش‌های اقدام‌پژوهی، درس‌پژوهی و روایت‌پژوهی 3 امتیاز دارد.

بخش دوم: تألیف و تدوین مقالات

حداکثر شش مورد از بهترین مقالات چاپ‌شده در نشریات علمی معتبر و مرتبط با آموزش و پرورش، که توسط معلم نوشته شده انتخاب و مشخصات آن‌ها شامل عنوان مقاله، تعداد نویسندگان، محل انتشار مقاله، عنوان نشریه، ارائه مقاله در همایش (در صورت وجود)، تاریخ همایش، عنوان نشریه، تاریخ چاپ مقاله و تعداد کلمات تکمیل شود و تصویر صفحه اول مقاله بارگذاری گردد.

• مقالات مرتبط با آموزش و پرورش که در نشریات علمی معتبر چاپ شده‌اند، قابل بارگذاری می‌باشند.
• تاریخ تأیید مقاله باید قبل از تاریخ 31 شهریور 1400 باشد. اگر تاریخ چاپ مقاله بعد از این تاریخ است یا در صف چاپ است، تاریخ تأییدیه به‌عنوان تاریخ چاپ و گواهی تأیید مقاله به‌جای تصویر صفحه اول مقاله بارگذاری گردد.
• هر مقاله چاپ‌شده در نشریات علمی معتبر و مرتبط با آموزش و پرورش 5 امتیاز دارد.

بخش سوم: تألیف، تدوین و ترجمه کتب آموزشی و تربیتی

حداکثر شش مورد از بهترین کتب تألیف، ترجمه و یا تدوین‌شده در زمینه آموزشی و تربیتی توسط معلم، که دارای شماره شابک هستند، انتخاب و مشخصات آن‌ها شامل عنوان، شابک، تاریخ انتشار، موضوع، تعداد نویسندگان، ناشر، شمارگان و قیمت تکمیل شود و تصویر صفحه اول کتاب بارگذاری گردد.

• تألیف، تدوین یا ترجمه کتب در زمینه آموزشی و تربیتی، هر مورد 5 امتیاز دارد.

مرجع تأییدکننده: مدیر – ارزیاب

تا این قسمت 2 مورد از شایستگی‌های رتبه بندی معلمان ذکر شد در ادامه نیز 2 مورد از شایستگی رتبه بندی معلمان را خواهیم گفت و به باقی مسائل خواهیم پرداخت.

3- شایستگی‌های حرفه‌ای (120 امتیاز)

در این بخش، شایستگی‌های حرفه‌ای معلم در رتبه بندی معلمان بر اساس توانایی در به‌کارگیری تلفیقی دانش، نگرش و مهارت‌ها ارزیابی می‌شود. در قسمت شرح، مصادیق و نمونه‌هایی از عملکرد معلم در مورد عنوان شایستگی‌ها به صورت مختصر توضیح داده می‌شود. لازم به ذکر است که بخش شرح، امتیاز مستقیم ندارد و اطلاعات آن در اختیار ارزیابان قرار خواهد گرفت.

1- به کارگیری تلفیقی دانش و نگرش و مهارت (120 امتیاز):

خود اظهاری:

1- کاربست مهارت‌های یاددهی- یادگیری (60 امتیاز):

• 21 سؤال: امتیاز ارزیاب تحت تأثیر دو عامل زیر می‌باشد:
  1. خود اظهاری و امتیاز مستقیم مدیر (نیاز به تأیید مرجع تخصصی بالاتر یعنی مدیر مستقیم دارد).
  2. هماهنگی خود اظهاری مدیر با مستندات شایستگی حرفه‌ای (کسب مقام در مسابقات و رویدادها)، شایستگی تجربی (دریافت تقدیرنامه مرتبط): ارزیاب تحت تأثیر مستندات مذکور امتیاز داده است.

2- کاربست مهارت‌های تربیت در ساحت‌های شش‌گانه (60 امتیاز):

• 15 سؤال: امتیاز ارزیاب تحت تأثیر دو عامل زیر می‌باشد:
  1. خود اظهاری و امتیاز مستقیم مدیر (نیاز به تأیید مرجع تخصصی بالاتر یعنی مدیر مستقیم دارد).
  2. هماهنگی خود اظهاری مدیر با مستندات شایستگی حرفه‌ای (کسب مقام در مسابقات و رویدادها)، شایستگی تجربی (دریافت تقدیرنامه): ارزیاب تحت تأثیر مستندات مذکور امتیاز داده است.

1. مثال: دلايل بدرفتاری دانش‌آموزان را شناسایی کرده و به جای تنبیه از روش‌های تربیتی مناسبی برای اصلاح آن‌ها بهره می‌برم و اقدامات تربیتی رشد همه‌جانبه دانش‌آموزان را در نظر می‌گیرم.

مستندات لازم: حداکثر ده مورد از مشارکت‌های فعال در یکی از موارد زیر انتخاب و مستندات لازم بارگذاری گردد.

مرجع تأییدکننده: مدیر – ارزیاب

2- عملکرد رقابتی در موقیعت آموزشی و پرورشی (120 امتیاز):

مشاركت در شوراها و امور مدرسه و مراكز آموزشی، تربيتی و اداری (60 امتیاز):

1. عضویت در كارگروه‌ها (6 امتیاز):

گواهی کارگروه‌های مختلف در سطح کشور، استان، منطقه و مدرسه. برای سطح مدرسه، گواهی از مدیر مدرسه دریافت و بارگذاری شود.

2. كمیته‌های مصوب (6 امتیاز):

گواهی کمیته‌های مختلف در سطح کشور، استان، منطقه و مدرسه. برای سطح مدرسه، گواهی از مدیر مدرسه دریافت و بارگذاری شود.

3. ستاد تربيتی مدرسه (3 امتیاز):

شامل مدیر، معاون و مشاور مدرسه. گواهی از مدیر مدرسه دریافت و بارگذاری شود.

4. پایگاه‌های بسيج (6 امتیاز):

اگر عضو بسیج مدرسه، کانون بسیج فرهنگیان یا پایگاه هستید، گواهی دریافت و بارگذاری شود.

5. مشارکت در اجرای فعالیت‌های فوق برنامه، آموزشی، فرهنگی، ورزشی، پرورشی و تربيتی (3 امتیاز):

برای سطح مدرسه، گواهی از مدیر مدرسه دریافت و بارگذاری شود. همچنین تقدیرنامه و تشویقی نشان‌دهنده این فعالیت‌ها نیز می‌تواند بارگذاری شود (مثلاً مراقب و ناظر حوزه‌های امتحانی).

6. گروه‌های آموزشی (6 امتیاز):

گواهی مربوط به سرگروه آموزشی، راهبر آموزشی یا معلم راهنما بارگذاری شود.

7. شورای مدرسه و شورای معلمان (3 امتیاز):

شورای مدرسه شامل شورای دبیران نیز می‌باشد. همه همکاران عضو شورای معلمان مدرسه هستند. گواهی از مدیر مدرسه دریافت و بارگذاری شود.

8. انجمن اولیا و مربیان (3 امتیاز):

گواهی از مدیر مدرسه دریافت و بارگذاری شود.

9. هيأت‌ها و انجمن‌های علمی، آموزشی، ورزشی، فرهنگی و هنری معلمان (6 امتیاز):

اگر در سطح کشور، استان یا منطقه عضو انجمن هستید، گواهی دریافت و بارگذاری شود.

10. انجمن‌ها و مؤسسات خیریه و اردوهای جهادی (6 امتیاز):

گواهی دریافت و بارگذاری شود.

11. فعالیت‌های شوراها و نهادهای مرتبط با آموزش و پرورش (6 امتیاز):

اگر عضو شوراها و نهادهای مربوطه هستید، گواهی یا تقدیرنامه دریافت و بارگذاری شود.

نکات مهم:

• در صورت عدم تأییدیه معتبر یا عدم صدور حکم و ابلاغ معتبر، گزارشی از مشارکت فعال به تفکیک مورد و سال انجام فعالیت (حداکثر در یک صفحه) نوشته، عکس گرفته و به جای شماره نامه با کد ۷۰۰۰ و تاریخ شروع فعالیت ثبت شود.
• مدارک مرتبط با فعالیت‌های اجرایی در انتخابات در قسمت کارگروه‌ها و مشارکت‌ها پذیرفته می‌شود.
• مدیر مدرسه اختیار صدور گواهی حضور مربوط به شوراها و ستاد تربیتی و موارد دیگر را دارد.
• سطح کیفی مشارکت فعال نیز اهمیت دارد و ارزیاب کیفیت آن را بررسی خواهد کرد.

• امتیازات شایستگی مربوط به 4 بند (ستاد تربيتی مدرسه، مشارکت در اجرای فعالیت‌های فوق برنامه، آموزشی، فرهنگی، ورزشی، پرورشی و تربيتی، شورای مدرسه و شورای معلمان و انجمن اولیا و مربیان) 3 امتیاز است که بیشتر همکاران مدارک مربوطه را در سطح مدرسه بارگذاری کرده‌اند. این مدارک شامل 3 امتیاز است و ارزیابان نیز امتیازات شایستگی عمومی (باور به ارزش‌های اسلامی، ملی و انقلابی، روحیه جهادی) را با توجه به مستندات این شایستگی‌ها تحت تأثیر قرار داده‌اند.

2- كسب مقام در مسابقات و رویدادها و جشنواره‌های تابعه وزارت و معتبر ملی (30 امتیاز):

حداکثر ده مورد از مقام‌های کسب شده در مسابقات، رویدادها، جشنواره‌ها، معلم نمونه، پژوهشگر نمونه و کارمند نمونه را ثبت نمایید. عنوان مسابقه، رویداد و جشنواره مورد نظر را در بخش شرح وارد کنید.

• رتبه 1 تا 3 در مسابقات و جشنواره‌های منطقه‌ای، ناحیه و شهرستان: 3 تا 5 امتیاز
• رتبه 1 تا 3 در مسابقات و جشنواره‌های استانی: 8 تا 10 امتیاز
• رتبه 1 تا 3 در مسابقات و جشنواره‌های کشوری: 13 تا 15 امتیاز (سقف ارائه مقام‌های کسب شده در طول خدمت 20 امتیاز است)
• معلم پژوهشگر و کارمند نمونه:
• منطقه‌ای: 10 امتیاز
• استانی: 15 امتیاز
• کشوری: 20 امتیاز

توجه: بارگذاری مستندات در این بخش از نظر تعداد محدودیت دارد (حداکثر 10 مورد)، و ارزیابان امتیازات این بخش را بر اساس خوداظهاری شایستگی تخصصی و حرفه‌ای تحت تأثیر قرار داده‌اند.

3- یادگیری (30 امتیاز):

یادگیری مستمر (30 امتیاز)

1. تلاش مستمر برای کسب دانش، مهارت و تخصص

تلاش‌ها در جهت کسب و ارتقای دانش، مهارت و تخصص (آموزشی و پرورشی) که به بهبود عملکرد در انجام وظایف شغلی شده است. این بند ناظر به فعالیت‌های دانشی یا مهارتی (آموزشی و پرورشی) گذشته است که در راستای بهبود عملکرد بوده است.
مستندات مورد نظر: تصویر گواهی‌های کسب و ارتقای دانش، مهارت و تخصص (آموزشی و پرورشی) که غیر از ضمن خدمت و در محیط خارج از مدرسه به دست آمده است.

2. نشان دادن تعهد به یادگیری مداوم و رشد خود و دیگران

تعهد برای رشد و پیشرفت فردی خود و همین‌طور همکاران یا دانش‌آموزان را نشان می‌دهد. این بند ناظر به فعالیت‌های دانشی یا مهارتی (آموزشی و پرورشی) فعلی است که در راستای بهبود عملکرد می‌باشد.
مستندات مورد نظر: گواهی‌های نشان‌دهنده شروع فرآیند کسب و ارتقای دانش، مهارت و تخصص (آموزشی و پرورشی) که غیر از ضمن خدمت و در محیط خارج از مدرسه به دست آمده است. مانند افزایش درصد قبولی، شرکت فعال در گروه‌های آموزشی.

3. مشارکت داوطلبانه و مشتاقانه با تجربیات مدرسه

مشارکت برای کسب و انتقال دانش در محیط مدرسه را نشان می‌دهد. این بند ناظر به فعالیت‌های آموزشی و پرورشی شما در محیط مدرسه می‌باشد که به‌صورت داوطلبانه و مشتاقانه و خارج از وظایف مشخص‌شده انجام می‌پذیرد.
مستندات مورد نظر: تجربیات در این حوزه حداکثر در یک صفحه نوشته، عکس گرفته و بارگذاری گردد. تصویر تقدیرنامه و گواهی‌های طرح و برنامه‌ها مانند طرح کرامت، طرح جابر ابن حیان، نوجوان و جوان خوارزمی، دانشمندان کوچک و … را بارگذاری نمایید. همچنین، تصویر تقدیرنامه‌های مرتبط با نماز، مجری پروژه مهر، ستاد اسکان، توزیع شیر، طرح تعالی، ساخت آزمایشگاه/کارگاه/آبخوری، مراقب امتحانات و حوزه امتحانی، تصحیح اوراق، جشنواره در سطح مدرسه (حتی جشنواره غذا)، تجربیات آموزشی و تدریس، فوق برنامه آموزشی و … را بارگذاری نمایید.

4. گواهی‌های مهارتی

مستندات دوره‌ها، کارگاه‌ها، وبینارها، همایش‌ها، کنفرانس‌ها و … که معلم شرکت کرده است. گواهی‌های حضور کافی بوده و نیاز به کسب رتبه و مقام نیست.
مستندات مورد نظر: گواهی مرتبط با همایش و کلاس‌های مهارتی، ساعت حضور در جلسات علمی مهارتی و گواهی‌های تخصصی مانند کلاس‌های برای آموزش و یادگیری مهارت خاص، گواهی‌های مهارتی (کارگاه‌ها). دوره ضمن خدمت مشمول این موارد نمی‌باشد.

4- شایستگی‌های تجربی

در فرآیند رتبه بندی معلمان، شایستگی‌های تجربی نقش کلیدی دارند. این شایستگی‌ها نشان‌دهنده توانمندی‌های عملی و دانش فردی معلمان است که در طول خدمت به‌دست آورده‌اند و به بهبود عملکرد آموزشی و پرورشی آن‌ها کمک می‌کند.

توانمندی‌های کسب شده در طول خدمت

شامل مهارت‌ها و دانش‌هایی است که معلمان در حین خدمت از طریق شرکت در کارگاه‌ها، همایش‌ها، جشنواره‌ها و فعالیت‌های آموزشی و پرورشی کسب می‌کنند.

1- سنوات خدمتی (60 امتیاز)

• سنوات خدمتی به‌صورت سیستمی ثبت شده است. در صورت وجود مغايرت، به كارشناسی امور اداری مراجعه شود. این مورد تا تاریخ 1400/06/31 محاسبه شده است.
• بنا بر تبصره 3 ماده ۵ قانون، حداقل سابقه خدمت برای كسب رتبه بندی معلمان در سطح “دانشیار معلم” 15 سال و “استاد معلم” 21 سال است.
• هر سال سابقه تجربی، 2 امتیاز دارد.
• در صورت وجود مغايرت در سنوات تجربی قبل از تاريخ رتبه‌بندی، می‌توانید درخواست بازبینی ثبت کنید. همچنین، سنوات كمتر از 1 سال به سمت پایین گرد شده است. به‌عنوان مثال، همکاری که از 1390/07/01 شروع به کار نموده است، در تاریخ 1400/06/31 دارای 9 سال و 11 ماه و 30 روز سنوات است که در سامانه rtb، به‌عنوان 9 سال تأیید شده است.

رتبه بندی معلمان به سوابق و سنوات خدمتی توجه ویژه‌ای دارد تا با توجه به تجربیات، جایگاه مناسبی برای هر معلم در سیستم آموزشی تعیین گردد.

2- سابقه تدریس به همكاران (30 امتیاز)

1- سابقه تدریس به همکاران

• کارگاه تخصصی و کلاس‌های آموزش خانواده: هر مورد 1 امتیاز.
• تدریس در دوره ضمن خدمت: هر 10 ساعت تدریس 1 امتیاز.
• تدریس در دانشگاه‌های وابسته به وزارت یا سایر دوره‌های مورد تأیید وزارت: هر 10 ساعت تدریس 1 امتیاز.

نکات:

• برای کارگاه تخصصی و کلاس آموزش خانواده، عدد “1” به‌عنوان تعداد ساعت وارد شود.
• برای تدریس در دانشگاه‌های وابسته به وزارت، ابلاغ تدریس همراه با تعداد واحد تدریس به‌ازای هر درس به‌صورت مستقل بارگذاری شود.
• برای دوره ضمن خدمت و سایر دوره‌های مورد تأیید وزارت، ابلاغ تدریس همراه با تعداد ساعت تدریس به‌ازای هر دوره به‌صورت مستقل بارگذاری گردد.

نکته: به دلیل محدودیت تعداد (10 مورد)، بسیاری از همکاران موفق به کسب کامل امتیازات این بخش نشده‌اند.

2- کسب مهارت‌های مرتبط با عناوین شغلی

• گواهی‌های مهارتی: هر مورد 3 امتیاز
• دوره‌های مهارتی، وبینارها و کارگاه‌هایی که شرکت کرده‌اید و منجر به ارتقای عملکرد شما در انجام وظایف شغلی شده است.
• مدیر مدرسه می‌تواند با توجه به دوره یا کارگاه خاصی که شما گذرانده‌اید و از آموخته‌های خود در تدریس و آموزش استفاده کرده‌اید، گواهی صادر کند. در سامانه عنوان کارگاه یا دوره ثبت شود و تاریخ و شماره گواهی مدیر نیز نوشته شود.
• این بند ناظر به موفقیت‌هایی است که در حیطه کاری بر اساس دوره‌ها و کارگاه‌های گذرانده شده به دست آمده است.
• تأییدیه از مدیر مافوق برای به‌کارگیری این مهارت‌ها در وظایف شغلی مورد نیاز است.

نکته: امتیاز گواهی‌های مهارتی در مرحله بعد از ارزیابی حذف گردیده است.

3- دریافت تقدیرنامه

• حداکثر 48 مورد از تقدیرنامه‌ها از مقامات مختلف مانند استاندار، معاون وزیر، رئیس سازمان، رئیس اداره آموزش و پرورش، رئیس‌جمهور، مدیر واحد آموزشی، مدیر کل، وزیر و معاون رئیس‌جمهور می‌تواند ثبت گردد. شماره، تاریخ و موضوع تقدیرنامه نیز باید ذکر شود.
• مدیر آموزشگاه به عنوان ارزیاب اولیه، اصل مدارک را رؤیت کرده و امتیاز این بخش را به فرد اختصاص می‌دهد.
• نکته: در بخش سازمان، باید سازمان متناظر با مقام تقدیرکننده وارد شود.

امتیازات:

• رئیس‌جمهور: هر مورد 3.5 امتیاز
• معاون رئیس‌جمهور و وزیر: 3 امتیاز
• استاندار، معاون وزیر و رئیس سازمان: هر مورد 2.5 امتیاز
• مدیر کل: هر مورد 2 امتیاز
• رئیس اداره: هر مورد 1 امتیاز
• مدیر واحد آموزشی: هر مورد 0.5 امتیاز

در این بخش محدودیت تقدیرنامه‌ها وجود داشته و اکثر همکاران تنها به اندازه نیاز، تقدیرنامه‌های خود را از بالاترین سطح مقامات قرار داده‌اند. همچنین، ارزیابان بر اساس موضوع تقدیرنامه‌ها، خوداظهاری شایستگی‌های تخصصی و حرفه‌ای را تحت تأثیر قرار داده‌اند. این موضوع سبب شده که ارزیابی‌ها بیشتر به کیفیت و سطح تقدیرنامه توجه داشته باشند تا تعداد آن‌ها.

4- گواهی‌های ضمن خدمت (60 امتیاز):

• ساعات ضمن خدمت به صورت سیستمی ثبت خواهد شد.
• در صورت وجود مغایرت، به کارشناسی برنامه‌ریزی و آموزش نیروی انسانی منطقه مراجعه فرمایید؛ این مورد تا تاریخ 1400/06/31 محاسبه گردیده است.
• هر 5 ساعت معادل 1 امتیاز است:
• دوره عمومی: حداکثر 100 ساعت (سقف 20 امتیاز)
• دوره تخصصی: حداکثر 200 ساعت (سقف 40 امتیاز)
• در صورت مغایرت ساعات ضمن خدمت قبل از تاریخ رتبه، می‌توانید درخواست بازبینی ارائه نمایید.

آیا به دنبال گواهی‌های معتبر برای پیشرفت در شغل خود هستید؟ در سایت ما، می‌توانید گواهی‌های ضمن خدمت برون‌سازمانی و درون‌سازمانی را خریداری کنید و مسیر پیشرفت شغلی خود را هموار کنید.

همین حالا اقدام کنید و گواهی‌های مورد نیاز خود را تهیه کنید!

5- ارزیابی عملکرد سالانه آموزشی و اداری (30 امتیاز):

اشتغال به ازای هر نمره بالاتر از 70، معادل 1 امتیاز است.

نمره ارزیابی عملکرد سالانه آموزشی و اداری به صورت سیستمی ثبت خواهد شد.

در صورت مغایرت، به امور اداری مراجعه فرمایید؛ این مورد تا تاریخ 1400/06/31 محاسبه گردیده است.

نمره ارزیابی افرادی که در 2 سال اخیر در مرخصی معذوریت بوده‌اند، آخرین ارزیابی قبل از مرخصی ملاک خواهد بود.

رتبه‌های مختلف معلمان:

1- آموزشیار معلم (رتبه 1):

• دارای ۲ سال سابقه تجربی:
• تجربه مرتبط : ۲سال
• تجربه غیر مرتبط: تأثیر ندارد
• دوره ضمن خدمت: ۱۲۰ساعت
• حداقل میانگین ارزشیابی ۲سال منتهی به رتبه: ۷۵%
• حداقل امتیاز ارزشیابی هر سال: ۷۰%

نکات مهم

• ارزشیابی: داشتن دو سال ارزشیابی در کسب رتبه ۱ الزامی است و همچنین داشتن فرم ارزشیابی سال تحصیلی منتهی به رتبه ۱ لازم است.
• مثال: همکاران استخدام قطعی متعهدین خدمت (دانشجو معلم)، و یا اشتغال به کار  نیروهای پیمانی ماده ۲۸ و یا تغییر رسته نیروهای خدماتی و اداری به آموزشی که در تاریخ ۱۴۰۰/۰۷/۰۱ تبدیل وضعیت شده اند، دو سال بعد در صورت احراز سایر شرایط رتبه۱، در تاریخ ۱۴۰۲/۰۷/۰۱ مشمول رتبه ۱ می باشند.
• احتساب سنوات: در صورت احتساب سوابق غیر رسمی مرتبط نیز داشتن ۱۲۰ ساعت ضمن خدمت و شروط ارزشیابی در کسب رتبه ۱ ضروری است.

2- مربی معلم (رتبه 2):

دارای ۶ سال کامل سابقه تجربی:
تجربه مرتبط: ۶ سال

تجربه غیر مرتبط: تاثیر ندارد.
حداقل ۴سال توقف در رتبه ۱
دوره ضمن خدمت بین دو رتبه ۱۸۰ساعت
حداقل میانگین ارزشیابی بین دو رتبه: ۸۰%
حداقل امتیاز ارزشیابی هر سال: ۷۵%

نکات مهم:

• ارزشیابی: ارزشیابی سال تحصیلی منتهی به رتبه ۲ نیز مانند رتبه ۱ الزامی است. برای مثال همکارانی در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ فاقد فرم ارزشیابی به دلایل زیر: مرخصی استعلاجی، مرخصی زایمان، مرخصی موجه، مرخصی بدون حقوق، مامور به تحصیل و … هستند. مشمول رتبه جدید در سال تحصیلی ۱۴٠۳-۱۴٠۲ نمی شوند.
• مثال: همکاران استخدام قطعی متعهدین خدمت (دانشجو معلم)، و یا اشتغال به کار نیروهای پیمانی ماده 28 و یا تغییر رسته نیروهای خدماتی و اداری به آموزشی که در تاریخ ۱۳۹۶/۰۷/۰۱ تبدیل وضعیت شده اند، دو سال بعد از تبدیل وضعیت، یعنی ۱۳۹۸/۰۷/۰۱ مشمول رتبه ۱ شده و بعد از چهار سال توقف در رتبه ۱ و احراز سایر شرایط رتبه۲، یعنی در ۱۴۰۲/۰۷/۰۱ مشمول رتبه ۲ خواهند شد.
• احتساب سنوات: در صورت احتساب سوابق غیر رسمی مرتبط نیز داشتن ۱۸۰ ساعت ضمن خدمت و شروط ارزشیابی در کسب رتبه ۲ ضروری است.

3- استادیار معلم (رتبه 3):

• دارای ۱۲ سال سابقه تجربی:
• تجربه مرتبط (یک دوم): ۶ سال
• تجربه غیر مرتبط: ۶ سال
• حداقل ۳ سال توقف در رتبه ۲ یا پایه
• دوره ضمن خدمت بین دو رتبه: ۱۵۰ ساعت
• حداقل میانگین ارزشیابی بین دو رتبه: ۸۵%
• حداقل امتیاز ارزشیابی هر سال: ۸۰

4- دانشیار معلم (رتبه 4):

• دارای ۱۸سال سابقه تجربی:
• تجربه مرتبط (یک دوم): ۹سال
• تجربه غیر مرتبط: ۹سال
• حداقل ۳سال توقف در رتبه ۳ یا ارشد
• دوره ضمن خدمت بین دو رتبه: ۱۲۰ساعت
• حداقل میانگین ارزشیابی بین دو رتبه: ۹۰%
• حداقل امتیاز ارزشیابی هر سال: ۸۵%

5- استادیار معلم (رتبه 5):

• دارای ۲۴ سال سابقه تجربی:
• تجربه مرتبط (یک دوم): ۱۲ سال
• تجربه غیر مرتبط: ۱۲ سال
• حداقل ۳ سال توقف در رتبه ۴ یا خبرهدوره ضمن خدمت بین دو رتبه: ۱۰۰ ساعت
• حداقل میانگین ارزشیابی بین دو رتبه: ۹۰%
• حداقل امتیاز ارزشیابی هر سال: ۸۰%

انواع تجربه:

تجربه مرتبط:

1. سنوات تدریس: سنوات تدریس یا مدیریت و معاونت در واحدهای آموزشی و پرورشی
2. سوابق غیررسمی مرتبط:
   • ایام حق‌التدریس تمام‌وقت
   • دوره سرباز معلمی
   • ایام نهضت سواد آموزی
   • سوابق بخش خصوصی تمام‌وقت در مدارس غیردولتی و خرید خدمات

تجربه غیرمرتبط:

1. تعجیل: خدمت در مناطق کمتر توسعه‌یافته
2. سوابق غیررسمی غیرمرتبط:
   • تحصیل در دوره متعهدین خدمت در دانشگاه فرهنگیان و تربیت دبیر شهید رجائی (دوره استخدام آزمایشی)
   • ایام خدمت نظام وظیفه (سربازی عادی)
   • سنوات خدمت در سایر دستگاه‌های دولتی

شرایط کلی احراز رتبه:

1. سوابق تجربی: شرط یک دوم تجربه مرتبط و توقف در رتبه
2. دوره ضمن خدمت
3. ارزشیابی سالانه

• از ابتدای ۱۴۰۰/۰۱/۰۱، کسب حداقل امتیازات صلاحیت‌های معلمی شامل صلاحیت عمومی (شرایط عمومی استخدام)، تخصصی (مدرک + تأیید مافوق + ارتباط مدرک و تدریس یا شغل)، و حرفه‌ای (آزمون در سامانه LTMS) نیاز نیست.
• همکاران در طول مرخصی معذوریت و استعلاجی، در صورت داشتن شرایط لازم، مشمول رتبه جدید می‌شوند.
• سنوات تجربی مرتبط و غیرمرتبط استفاده‌نشده در رتبه ۱ و ۲ ذخیره و برای کسب رتبه‌های بالاتر (۳، ۴، ۵) استفاده می‌شود.

جمع‌بندی

رتبه بندی معلمان، به‌عنوان یکی از ابزارهای مهم برای ارتقای کیفیت آموزشی و بهبود عملکرد نظام آموزشی، نقش اساسی دارد. در این مقاله، به تحلیل ابعاد مختلف رتبه بندی معلمان، شامل معیارهای ارزیابی و تأثیرات آن بر بهبود کیفیت تدریس پرداختیم. اهمیت این فرآیند در شناسایی نقاط قوت و ضعف معلمان و کمک به بهبود مستمر روش‌های آموزشی مورد بررسی قرار گرفت.

با این حال، برای موفقیت در پیاده‌سازی سیستم‌های رتبه بندی معلمان، نیاز به ایجاد سیستم‌های شفاف، منصفانه و جامع برای ارزیابی وجود دارد. هدف نهایی باید ارتقای کیفیت آموزش و فراهم‌آوری شرایط مناسب برای رشد حرفه‌ای معلمان باشد، تا به بهترین نحو به نیازهای آموزشی دانش‌آموزان پاسخ داده شود و اهداف آموزشی به تحقق برسد.